Vẫn là lối kể chuyện hài hước, mộc mạc đầy ý nhị nhưng ” Mắt biếc” lại để lại trong lòng người đọc thật nhiều ấn tượng. Câu chuyện mở đầu với một tình bạn, một mối tình thanh mai trúc mã thật đẹp. Chính nó khiến cho người đọc cảm giác rằng đó chính là đây là một truyện ngắn thật đẹp. Nhưng chẳng phải thế, đó là một mối tình dở dang, đầy tiếc nuối…
Hôm nay, một ngày có nắng ấm và gió nhẹ, mình xin gửi đến các bạn bài cảm nhận về một quyển sách lay động trái tim mình từ cái nhìn đầu tiên. Mình không chắc là nó mang lại kinh nghiệm sống hay giá trị ý nghĩa lớn lao nào đó, nhưng tin mình đi, bạn sẽ chẳng hối hận khi đọc nó đâu. Bỏ chút thời gian để thấy mình trong những sự rung động đầu đời, để cảm nhận nhiều tâm tư dang dở hay chí ít là để thở cùng nhịp thở sâu lắng của nhân vật. Tóm lại là vô cùng, vô cùng đáng đấy!
Nói sao nhỉ, lúc cầm sách trên tay, đoạn trích ở bìa sau đã ngay lập tức ghi điểm cộng với mình.
“Tôi thẫn thờ đạp xe đi và nghe lòng quặn thắt. Trái tim tôi bỗng run lên khúc hát ngày nào:
Gửi mùa hè giữ hộ chút tình yêu
Khi chia xa
Vẫn nhớ ngày gặp lại
Lúc ấy
Em có là cô gái
Đốt tôi bằng ngọn lửa
Của riêng em…”
Mình xin dành lời khen ngợi cho những bài thơ xuất hiện trong quyển sách này, điển hình là đoạn mình trích ở trên. Nhẹ nhàng mà sao thật sâu lắng! Nói không ngoa thì chính những vần thơ ấy đã giúp cho câu chuyện khắc sâu vào trong tiềm thức độc giả với hình ảnh nỗi buồn man mác. Có lẽ từ khi đọc “mắt biếc”, mùa hè trong mình trở thành điều gì đó mà chẳng thể gọi tên. Một chút buồn, một chút nhớ, một chút cuồng nhiệt, một chút hoài vọng hay đợi chờ. Cái mùa sinh ra để ấp iu những câu chuyện tình đơn phương bi thảm nao lòng, dù vậy, theo một cách nào đấy vẫn rất đẹp đẽ.
Nguyễn Nhật Ánh chưa bao giờ làm chúng ta thất vọng, đúng là vậy. “Mắt biếc” thực sự là một tác phẩm khiến người ta phải nghẹn ngào lúc gấp trang sách cuối cùng. Ai mà chưa từng yêu đơn phương, nhỉ? Nhưng để mà yêu điên cuồng, dài đằng đẵng như Ngạn thì rất hiếm. Mình đồng cảm với Ngạn, và mình tin tất cả độc giả khi đọc cũng sẽ đồng cảm với Ngạn. Thương cái sự si tình ấy, mãi chẳng thể dứt ra nổi bóng hình của một người. Thương luôn cả sự hi sinh của anh dành cho cuộc sống của Hà Lan nữa.
Ngạn và Hà Lan là hai người bạn thời niên thiếu với nhau. Hà Lan là người bạn con gái đầu đời của Ngạn, cũng là rung động thuở niên thiếu của anh.Ngạn thả tâm tư của mình vào lời ca tiếng đàn, và chỉ dám làm điều đó.Cả năm trời hát cho người mình thích nghe nhưng lại chả có lấy một lời thổ lộ, mãi sau này vẫn vậy. Cũng bởi điều này mà mối tình đơn phương của Ngạn mới kéo dài dai dẳng, trong thầm kín. Ta cũng không trách được Hà Lan, ừ thì cô biết tình cảm của Ngạn, nhưng một lời bày tỏ cũng không có thì hồi đáp thế nào đây?

Năm cấp III, sóng gió rồi cũng ập tới. Hà Lan bắt đầu ra thành phố học. Cô tình cờ quen biết Dũng. Hắn học dở, và cũng rất lười học. Được cái, Dũng mạnh bạo chứ chả nhút nhát như Ngạn. Có vẻ vì những điều đó, nên Hà Lan đem lòng cảm mến Dũng. Nhanh chóng như cái cách cô yêu thích sự xa hoa thành phố vậy. Tất nhiên Ngạn biết, và anh đã chọn cách im lặng chúc phúc cho cô, ôm nỗi buồn riêng mình. Còn làm gì được nữa đây, người mình thương thương người khác rồi! Ở khúc này, ta sẽ thấy rất rõ cách hành văn xuất sắc của tác giả, câu cú gián tiếp nhẹ nhàng, nhưng đủ để ta cảm nhận được tâm trạng của Ngạn sầu bi thế nào. “Nỗi buồn mênh mông như biển, tôi bơi suốt đêm vẫn chưa ra khỏi. Nhưng tôi vẫn lặng lẽ bơi, ngậm ngùi, cô độc, thỉnh thoảng quẫy mạnh chiếc đuôi dài làm xuất hiện những đốm bọt màu sữa như những ngôi sao nhỏ. Có ngôi sao nào mang tên gọi Hà Lan?”
Mình thật sự thấy tội cho Ngạn. Phải chứng kiến cảnh người mình yêu đau khổ vì một người khác, và hơn thế nữa, Ngạn bị đem ra làm nơi để Hà Lan có thể khóc, và chỉ cần khi khóc mà thôi. Hà Lan vì yêu Dũng quá dại khờ nên trót bồng bột, cô có thai với Dũng khi chỉ mới lớp 11. Vì thế nên cô phải nghỉ học để sinh con. Khỏi nói cũng đủ hiểu Ngạn sốc như nào, nhưng hơn hết là anh thương cho Hà Lan. Cả tương lai của cô gần như phải gác lại do cái sai lầm ấy, giờ phải lầm lũi nuôi con. Dũng thì lật mặt, anh chẳng chịu trách nhiệm với Hà Lan mà lại cưới người con gái khác. Mà cũng tại Hà Lan, tại cái sự dại dột trước cám dỗ của cô. Chuyện của mình thì mình buồn là hiển nhiên, nhưng có một người khác vì mình mà buồn hơn cả mình thì mới đáng nói.
Con gái của Hà Lan đặt tên là Trà Long. Sau khi sinh một thời gian, Hà Lan để cô bé cho ông bà ngoại ở quê chăm sóc. Vừa lúc, Ngạn cũng về làng để hành nghề thầy giáo. Ngày nối ngày, tháng nối tháng, anh đồng hành cùng Trà Long từ lúc cô bé xíu đến lớp 1, lớp 2, lớp 3,..đến khi cô bé là một thiếu nữ. Cô bé cũng biết chuyện của chú Ngạn và mẹ, biết việc mẹ cô dù có độc thân cả đời cũng không lấy chú đã khiến chú đau lòng ra sao. Và một sự thật khó tránh khỏi, đó là Trà Long càng lớn càng giống mẹ, giống tới mức Ngạn chẳng thể phân biệt nổi cô bé và người mình thương năm nào. Nhưng Trà Long khác Hà Lan. Cô bé yêu làng Đo Đo như Ngạn, cô bé mạnh mẽ chứ không yếu đuối, đặc biệt Trà Long luôn làm Ngạn vui. Chính Ngạn đôi khi cũng bỡ ngỡ: Có phải chăng cô bé này sinh ra là để thực hiện những điều anh hoài công chờ đợi ở Hà Lan? Không biết đó có phải nguyên do không, mà Ngạn bắt đầu có cảm xúc đặc biệt với Trà Long. Trà Long như ánh mặt trời ấm áp, cô bé thổi hơi ấm đến bên đời Ngạn, làm cho chúng ta hoài mong về một cái kết đẹp cho chàng nam chính si tình. Những kỉ niệm của hai “chú cháu” trên đồi sim hay suối Lá, những mùa phượng đỏ ứa máu khi Trà Long rời làng đi học đã âm thầm tạo nên một chuyện tình đẹp mà ai cũng hiểu, có lẽ vậy. Nhưng buồn thay, ở kết truyện, Ngạn đã vô tình nhận ra mối tình của anh với Trà Long chỉ là sự nối dài của bóng hình Hà Lan. Và anh đã chọn cách lặng lẽ ra đi. Như thể hiện sự ghê rợn với bản thân, để trốn tránh Trà Long, trốn tránh thực tại, hơn hết là để bày tỏ sự hối lỗi trước cô bé, trước những điều mà cô bé đã làm cho anh mà anh chẳng thể hồi đáp…
Cái kết dù hay nhưng vẫn làm mình hụt hẫng. Về Trà Long, mình thích sự thuần khiết, trong trẻo, chân thành ấy, bằng cách riêng của bản thân, cô bé mong có thể bù đắp được vết thương lòng mà mẹ mình gây ra cho Ngạn. Tình cảm của cô bé dành cho anh là cả một quá trình hình thành từ tình thương gắn bó cộng thêm sự rung động đầu đời, là thứ tình cảm quý giá khó thể tả nên thành câu chữ. Chờ đợi qua từng mùa phượng vĩ, Trà Long hạnh phúc khi đến ngày cô được sải bước về làng, vậy mà, chỉ trong tích tắc, người đàn ông cô yêu nhất trên đời biến mất khỏi cuộc sống của cô, mang theo những ấp ủ dở dang và miền kí ức đậm sâu ấy, còn gì đau lòng hơn đây?
Bài viết của mình không quá xuất sắc, nhưng mình rất hi vọng đã truyền tải được phần nào cái “hồn” của tác phẩm đến mọi người. Một quyển sách đậm chất thơ, bình dị không quá cao trào mà vẫn để lại dấu ấn mạnh mẽ trong lòng độc giả.
Hãy nuôi dưỡng trái tim, nâng niu tâm hồn với “Mắt biếc”, bạn nhé!
Nguồn: Dương Xanh
Xem thêm: